Kankerpatiënt heeft geen tijd om te wachten

Kanker is een ernstige ziekte die niet alleen effect heeft op je lichaam, maar ook op je geestelijke gesteldheid. Voor 30% van de kankerpatiënten is gespecialiseerde psychosociale zorg nodig. KWF is dan ook verheugd met  de conclusie van de VWS werkgroep en de onderschrijving daarvan door minister Schippers dat psychosociale zorg een onlosmakelijk onderdeel is van de behandeling van een ernstige somatische aandoening. Echter, doordat in de praktijk patiënten niet die zorg krijgen waar zij recht op hebben, komen  zorgverleners en zorgverzekeraars hun zorgplicht niet na. Ook ontbreekt een concreet actieplan in het rapport van de VWS werkgroep. KWF is van mening dat de patiënt van nu niet kan wachten. We roepen daarom de minister op om nog voor het kerstreces met de betrokken partijen tot een concreet actieplan te komen waarin een prioritering van de acties is opgenomen en de verantwoordelijke partijen voor de uitvoering zijn aangewezen.

Er leven in Nederland ongeveer 700.000 mensen met en na kanker. Per jaar krijgen 100.000 mensen de diagnose kanker. Bijna alle mensen hebben behoefte aan psychosociale ondersteuning. Naar schatting 70% heeft voldoende aan de zorg van artsen, verpleegkundigen en mensen uit de eigen omgeving. Voor 30% van de kankerpatiënten is gespecialiseerde psychosociale zorg nodig.

Kanker en de behandeling daarvan leiden niet alleen tot lichamelijke klachten, maar leveren de meeste patiënten ook verdriet, angst, en onzekerheid op. Om deze problemen het hoofd te kunnen bieden is psychosociale ondersteuning essentieel. “We moeten niet onderschatten hoe groot de impact van kanker is op het leven van de mensen. Tijdige en juiste psychosociale zorg kan de kwaliteit van leven verbeteren, maatschappelijke participatie verhogen, arbeidsintegratie versnellen en medische overconsumptie helpen voorkomen. We zijn blij dat de minister dit ook ziet: psychosociale zorg is een onlosmakelijk onderdeel van de behandeling van kanker”, aldus Sandra Kloezen, Manager Doelbesteding KWF Kankerbestrijding.
 

Zorgplicht moet worden nagekomen

Met deze uitspraak van de minister wordt duidelijk dat de zorgverleners en zorgverzekeraars nu niet voldoen aan hun zorgplicht. In de praktijk blijkt namelijk dat patiënten vaak niet de psychosociale zorg krijgen waar ze recht op hebben. Zo blijkt de kwaliteit te wisselen, is er sprake van onvoldoende (tijdige) signalering, geen goede opleiding en ontbreekt tijd voor professionals om de juiste zorg te bieden. KWF roept daarom zorgverleners en zorgverzekeraars op om in alle ziekenhuizen en voor alle mensen met kanker per direct harde inkoopafspraken voor 2016 te maken over de detectie op psychosociale problemen: er moet worden gesignaleerd, bevindingen moet worden besproken en zichtbaar zijn in het somatische traject en er moet worden doorverwezen naar adequate zorg.

Aanpassingsstoornis terug in pakket

In het rapport is er verbazingwekkend genoeg geen aandacht voor de aanpassingsstoornis die uit het basispakket van de zorgverzekering is geschrapt. Dit is van groot belang voor veel patiënten die behoefte hebben aan psychosociale zorg en die voor de medische behandeling niet meer aan het ziekenhuis zijn verbonden. Momenteel wordt met financiering van KWF gewerkt aan een behandelrichtlijn. Zodra deze richtlijn beschikbaar is – voorjaar 2016- roept KWF op aan de minister dat deze diagnose weer in het verzekeringspakket moet worden opgenomen.

Snelheid tot actieplan is geboden

KWF signaleert al sinds 2013 dat de praktijk niet voldoet aan de richtlijnen op papier. Daartoe maakten we in 2014 met de partijen in het veld de visie ‘pyschosociale zorg  op maat’. Een aantal knelpunten uit deze visie is wederom in het rapport van de VWS werkgroep beschreven. Belangrijke volgende stap zijn een aantal concrete acties waarbij de patiënt gebaat is. We hadden verwacht en gehoopt dat deze in het huidige rapport zouden staan. Maar met het gisteren gepubliceerde rapport is KWF er niet gerust op dat de patiënt van nu, de zorg krijgt die hij of zij nodig heeft. Kankerpatiënten hebben niet de tijd om te wachten. We roepen daarom de minister op om voor het kerstreces met de betrokken partijen tot een concreet actieplan te komen waarin een prioritering van de acties en verantwoordelijke partijen is opgenomen.